4A GRUBU ELEMENTLERİ C, Si , Ge , Sn , Pb elementleri
bulunur. 4A grubunun Değerlik elektronlarının dizilişi ns2 np2 şeklindedir. -Grupta yukarıdan aşağıya inildikçe
ametalik karakterden metalik karaktere geçiş gözlenir.Karbon ametal, silisyum
kimyasal bakımdan bir ametal gibi davranırken fiziksel ve elektriksel
özellikleri yarı metale benzer.Germanyum yarı metal olmasına karşın özellikleri
metale benzer.Kalay ve Kurşun ise gerçek metaldir.
KARBON ( C ) 4A
Grubunun en fazla ametalik özellik gösteren elementidir doğada 3 formda bulunur
bunlar; Grafit ve Elmas, saf karbondan
oluşur.
Fulleren yapaydır.
Bir
elementin atomlarının uzayda farklı şekilde dizilmesi sonucu oluşan faklı
geometrik şekillerdeki kristallerine allotrop
denir. Allotropların tüm kimyasal ve fiziksel özellikleri farklıdır. Ancak
aynı madde ile tepkimeye girdiklerinde oluşturacakları ürün aynıdır.
ELMAS -Bilinen en sert maddedir.
-Karbonun son katmanındaki 4 elektrondan her biri başka bir karbonun
tek elektronları ile ortaklaşa bağ oluşturur.
-Bütün bağları sigma bağıdır. Tüm bağları sağlam ve stabildir.
-Merkezinde ve her köşesinde karbon atomları bulunan düzgün
dörtyüzlülerden oluşan altıgen yapıda olup 3 boyutludur.
-Hareket eden elektron bulunmadığından ısı ve elektiriği iletmez.
GRAFİT -Elmasa göre daha yumuşak yapıdadır.
-Her bir karbon atomu aynı düzlemde bulunan diğer üç atoma altıgen
halkalar oluşturacak şekilde bağlanır
-Oluşan ağ iki boyutlu olup meydana gelen tabakalar birbirine zayıf Vander
waals kuvveti ile bağlıdır.
-Bir karbonun son katmanında ki dört elektrondan üçü diğer karbonla
sigma bağları oluşturuken biri pi bağı oluşturur. -Pi
bağını oluşturan elektron hareketlidir bu sebeple ısı ve elektirği iletir.
elmas grafit fulleren
FULLEREN:Karbonun Başka allotropları da
vardır. Fulleren 60 Karbonun
oluşturduğu top şeklinde bir moleküldür. Yapay allotroptur.Fullerenlerin keşfi
yeni bir kimya alanının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Nano boyutta karbonlar
tüp oluşturabildikleri keşfedilmiştir. Nanoteknoloji olarak adlandırılan bu dal
ile cep telefonları, TV ler, bilgisayar gibi bir çok elektronik aletin
işlevleri artarken boyutları küçülmektedir. Nanotüpler içerisine Hidrojen
depolandığında yakıt kapsülleri elde edilecektir. Geleceğin teknolojisi nanoteknolojisidir.
Karbon bileşikleri:
4A grubu
elementlerinden Karbon ve Silisyum yaptıkları bağ sayısı bakımından diğer grup
üyelerinden farklıdır. Karbon atomları, diğer Karbon atomlarıyla kuvvetli
kovalent bağlarla birleşebilir. Bu nedenle diğer elementlerle daha fazla
bileşik oluşturma kapasitesine sahiptir. Organik maddelerin temelini oluşturur.
Karbonun Hidrojen, Oksijen ve Azotla oluşturdukları bileşikler
bitki ve hayvan organizmaların yapısında önemli bir yer tutar. Organik bileşiklerin
hepsinde Karbon bulunur. Yapısında karbon bulunan CO, CO2 ve
Karbonatlar (CO3-) anorganiktir. KARBONMONOOKSİT (CO)
-Toksik
gazıdır.
-Solunan havada miktarı artarsa
kana geçer ve hemoglobine oksijen gazından önce bağlanır. Bu nedenle yetersiz
oksijenden dolayı hücre ölmeye başlar.
KARBONDİOKSİT ( CO2 )
-Karbon içeren besin maddelerinin metabolize edilmesi sonucu meydana
gelen son üründür.
-Vücutta belirli oranlarda bulunarak vücudun tampon sistemlerinden
birini meydana getirir. -Yangın
söndürme araçlarında kullanılır.
KARBONİKASİT ( H2CO3
) Karbonun
su ile reaksiyonu sonucu elde edilir. Gazoz ve soda yapımında kullanılır . CO2 + H2O ↔
H2CO3
Silisyum,
yerkabuğunun % 27 sini oluşturur. Oksijenden sonra ençok bulunan elementtir.
Kayaların yapısında silikatlar halinde ve kumun yapısında Silisyumoksit olarak
bulunur. Silisyumoksit camın hammaddesidir. Elektronik devrelerde silikon
teknolojisinin vazgeçilmez elementidir.
Teknik saflıkta Silisyum, kuvars kumundan elde edilir.
Kuvarsın aktif kömürle indirgenmesi sonucu elde edilir.
SiO2 + 2C -------------------> Si
+ 2CO
Yarı iletken bir metal içerisine küçük miktarda katkı
maddesi ekleyerek iletkenliğinin artırılmasına doplama denir. Yarı iletken olan Silisyuma az miktarda Bor ilavesi
ile iletkenliği artırılabilir. Yarıiletken teknolojisi elektronik araçların
geliştirilmesine yol açmıştır.
Germanyum, Kalay
ve Kurşun Germanyum, yarı metal, Kalay ve Kurşun metaldir.
-Germanyum, elektronikte transistörlerin yapımında
kullanılır.
-Kalay, korozyona dayanıklı olduğundan konserve kuruların, yemek pişirilen
veya saklanan kapların kaplanmasında kullanılır. Diş macunların yapısında SnF6
kullanılır.
-Kurşun ve kurşun bileşikleri genel olarak çok zehirlidir. Kurşun
oksitler yağlı boyalarda, camlarda ve seramiklerde, kurşun sülfatlar, akülerde,
camda, seramikte ve yağlı boyalarda kullanılır.
-Kalay ve Kurşun alaşımı Lehimdir. Lehim elektronik devrelerin
oluşturulmasında kullanılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder