7A
GRUBU (HALOJENLER)
Halojenler çok aktif elementler olduklarından doğada sadece bileşikler
halinde bulunurlar. Doğadaki bollukları; flor, klor, brom ve iyot sırasına göre
azalır. Florun en önemli kaynağı florit (CaF2) tir. Diğer kaynakları
ise Na3AlF6 (kriyolit) ve Ca5(PO4)3F
(apetit) dir. iyot, metal nitratlar içinde KIO3 şeklinde bulunur.
Klor ve bromun en önemli kaynağı deniz suyudur. Bu elementler deniz suyunda
halojenürler halinde bulunur. Halojenlerin son elementi olan astatin
radyoaktiftir. Oda koşullarında F₂,Cl₂ gaz,Br₂ sıvı , I₂ ise katı haldedir.Tümü
renklidir. -En
elektronegatif element olan flor, bileşiklerinde -1 yükseltgenme basamağına
sahiptir. Diğer halojenler, oksijen gibi daha elektronegatif bir elemente
bağlandığı zaman, birkaç pozitif yükseltgenme basamağından (+1, +3, +5 ve +7)
herhangi birine sahip olabilir. -Flor
Eldesi: H. Moissan 1886
yılında F2(g) gazını elektrolizle elde etmeyi başardı. Günümüzde
bile en önemli ticari yöntem olan Moissan yönteminde, sıvı KHF2
içinde çözülen HF elektroliz edilir.
-Klor Eldesi: Klor,
sanayide NaCl(aq) çözeltisinin
elektrolizi ile elde edilir. Kimi zaman da erimiş sodyum klorürden elde edilir.
-Brom Eldesi: Brom deniz suyundan ya da iç deniz ve
göllerin tuzlu sularından elde edilir.
-İyot Eldesi:
Deniz yosunu gibi bazı deniz bitkileri Cl- ve Br-
yanında iyodürü (I-) seçimli bir şekilde absorplar ve biriktirir. Az
miktarda iyot bu tür bileşiklerden elde edilir. İyodun bol bulunduğu
diğer bir kaynak NaIO3 tir ve Şili'de geniş yataklar halinde
bulunur.
Flor
elementi: Poli-tetra-flor-etilen (Teflon) eldesinde -Klorflorkarbonların
(CFC) (soğutucu) elde edilmesinde kullanılır. -Şimdilerde
ise flor, CFC lara seçenek olarak çevreyle daha dost hidroklorflorkarbonlann
(HClFC) üretiminde kullanıl maktadır. Klor
elementi; - (CH2 = CHCl, polivinil klorür (PVC) -Kağıt
ve tekstil endüstrilerinde ağartıcı olarak, yüzme havuzlarının, şehir suları ve
atık suların temizlenmesinde Brom
elementi; yangın
söndürücü ve böcek ilacı yapımında , boya ve ilaç sanayinde , AgBr ışığa
duyarlı olduğundan fotoğrafçılıkta kullanılır.
İyot elementi; tıpta ve fotoğrafçılıkta kullanılır.
Hidrojen
Halojenürler (HF,HCl,HBr,HI);
Hidrojen halojenürlerin sulu çözeltilerine hidrohalik asitler
denir. Hidroflorik
asit dışında diğer hidrohalik asitlerin hepsi kuvvetli asitlerdir. HF
ün iyi bilinen bir özelliği, camı aşındırma (ve sonunda çözme) yeteneğine sahip
olmasıdır. Bu tepkimede cam, silisyum dioksit, SiO2, olarak
düşünülebilir. Aynı grupta yukardan aşağıya
doğru gidildikçe hidrohalik asitlerin asit kuvvetleri azalır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder