GEÇİŞ
ELEMENTLERİ(B GRUBU ELEMENTLERİ)
Tamamı metaldir.Bileşiklerinde birden fazla (+) değerlik alabilir.Tuzları
renklidir,elektrik ve ısıyı iletirler. s Blok aktif metalleri ile p Blok aktifliği düşük
metaller arasında olduğundan geçiş metalleri olarak adlandırılır. Değerlik
elektronları ns2 (n-1)d1 - ns0 (n-1)d10 şeklindedir. Geçiş elementlerin
tamamı metaldir. Hg sıvı diğerleri katı haldedir.En önemlilerinden biri
demirdir. Başlıca demir cevherleri oksitler
ve karbonatlardır. Bu cevherler: Hematit (Fe2O3),
manyetit (Fe2O3.FeO), limonit (2Fe2O3.3H2O)
ve siderit (FeCO3) tir.
Ham demir (pik) veya font elde edilişi ve iri döküm
ürünlerinin elde edilişi; Demir
metalürjisinde kullanılan yüksek fırında cevher, kömür ile beraber 1900°C
civarında yakılmakta ve 1300°C’de çabuk soğuma sonucu beyaz font üretilir.
Yavaş soğuma sağlanırsa esmer font elde edilir. Artık maddeye (curuf) adı verilir. Elde edilen font'a (demire) hava ve demir oksit etki
ettirilerek yumuşak demir üretilir(Puddling Yöntemi).Çelik üretiminde ise beyaz
fontun yakılarak fazla karbonun alınması (Martin-Siemens Yöntemi) veya yumuşak
demire hava üflenerek karbonlanması (Bessemer veya Thomas) yöntemi gibi
işlemler uygulanır.
Pik
demirden çelik elde etmek için yapılması gereken başlıca işlemler;
Pik demirdeki karbon miktan % 3-4 den % 0-1,5 değerine indirilir. Karbon
oranı yüksek ise kırılganlık artar. Si,
Mn, P (pik demirdeki yüzdeleri 1 ya da daha fazladır) ve diğer ikinci
derecedeki safsızlıklar curuf oluşturularak uzaklaştırılır. -İstenen
özelliklerde çelik elde etmek için gerekli elementler (Cr, Ni, Mn, V, Mo ve W
gibi) eklenir
Krom
|
Çelik yapımı,koruyucu
kaplama olarak
(kromit minerali)
|
Nikel
|
Akü yapımı ve
alaşımlarda
|
Bakır
|
Elektrik endüstrisi ve alaşımlarda
(kuprit,azurit
mineralleri)
|
Çinko
|
Elektrot,alaşım ve
kaplamacılıkta(pirinç kaplama)
|
paladyum
|
Katalizör olarak
|
Gümüş
|
Kaplamacılık ,süs ve
ziynet eşyası yapımında,gıda ve ilaç endüstrisinde (arjantit minerali)
|
Kalay
|
Alaşımlarda,teneke
yapımında
|
Platin
|
Laboratuarlarda,kuyumculuk
ve dişçilikte
|
Civa
|
İlaç ,kimyasal ve
patlayıcılarda
(sinnebar minerali)
|
Kurşun
|
Kurşun
yapımında,alaşımlarda ve kaplamacılıkta
(galen
minerali)
|
Altın
|
Kaplamacılık ,süs ve
ziynet eşyası yapımında
(silvanit minerali)
|
Mangan
|
Alaşımlarda kullanılır
(manganit
minerali)
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder